Thiền & Khí Công & Yoga Giúp Gì Cho Não Bộ

Từ ngàn xưa đạo Phật đã  tuyên dương  Thiền, Thiền  có thể  thay đổi Tâm con người, và trong mục đích đó đạo Phật đã phát triển nhiều cách hành Thiền. Thực hành Thiền đều đặn  sẽ giúp sự chú ý tinh tế hơn  và có thể chuyển hóa cảm xúc. Về Khí Công Tâm Pháp, nhiều  người thực hành đều đặn cũng tuyên dương  khí công có thể ngăn ngừa  và chữa trị nhiều bệnh tật rất thần diệu.  Kết quả là ăn  ngủ điều hòa, thần sắc tươi tỉnh, thân thể cường dũng, tâm tư thư thới, nhẹ nhàng và tràn đầy an lạc.

Nhưng lấy gì chứng minh sự kết hợp hành Thiền và Khí Công  có thể giúp người ta sống khỏe,  sống  vui?  Với  tiến bộ khoa  học, những cuộc nghiên cứu và điện não đồ ghi nhận được  đã chứng minh một cách cụ thể   Thiền đưa tới nhiều thay đổi ở những vùng cảm  xúc trong não bộ và Khí Công Tâm Pháp  giúp phát triển các cơ cấu và vùng nhận thức trong não bộ.

Trước hết nói về Thiền. Thiền đã được thực hành hằng ngàn năm tại nhiều nước Á Đông, nhằm mục đích để đem đến sự an lạc. Thiền trong Phật Giáo thường nhắm  đem lại sự an lạc và giác ngộ. Các cuộc nghiên cứu  khoa  học mới đây ghi nhận được bằng điện não đồ cho thấy Thiền có thể thay đổi hoạt động trong vỏ não (chất xám),  vùng cảm xúc.  Bộ óc bẩm sinh có thể được thay đổi nếu được kích thích,  được hoạt động trong một môi trường phong phú. Ngày nay Thiền được phổ biến rộng rãi ở Tây Phương trong các thiền viện  hay trong các trung tâm phát triển sức khỏe .

Nhiều  thiền sư tin rằng, năng lực mà chúng ta có được bằng sự yên lặng có thể dùng để khai triển sự tỉnh thức và chánh niệm (ý thức những gì đang xảy ra trong giờ phút hiện tại).  Sự lặng thinh trong ngôn ngữ sẽ dẫn đến sự lặng thinh trong tâm hồn, cùng với sự lặng thinh  không  hoạt động, sẽ  đưa đến sự  thay đổi về tâm lý, vật lý  vô cùng rõ rệt trong ta.

Từ lúc chúng ta  mở mắt ra buổi sáng đến khi nhắm mắt ngủ buổi tối, lúc nào đầu óc mình cũng suy nghỉ,  hoạt động, giống như cái máy làm việc suốt ngày. Nếu chúng ta tắt, máy sẽ  nguội bớt. Nếu chúng ta tập Thiền, dừng suy nghỉ một thời gian, thì sau đó trí tuệ sáng suốt sẽ phát sinh. Nếu ánh sáng được giữ trong một phạm vi nhỏ của cái chụp đèn thì ánh sáng sẽ mạnh hơn  ánh sáng chiếu tỏa khắp căn  phòng.  Cũng vậy nếu  tâm ta, được tập trung sẽ trở nên vô cùng mãnh liệt, như các nhà thôi miên có thể sai khiến người khác làm theo ý mình, hoặc đổi dời một vật từ chỗ này sang chỗ khác. Người bình thường bị cảm xúc dẫn dắt, đôi khi nóng nảy hành động sai lầm,  người tu Thiền giỏi có thể điều khiển trí óc họ và trầm tĩnh,  nhờ đó có hành động sáng suốt hơn , tránh được nhiều đáng tiếc xảy ra.

Thiền Tĩnh Lặng: là ngồi yên một chỗ,  chú ý vào một chỗ  như hơi thở vào, hơi thở ra hay chú ý về cảm giác vui sướng hay đau khổ  đang xảy ra trong tâm hay đối tượng gì đang nghe thấy . Ngày nay tại  Hoa Kỳ và các nước Tây Phương  người ta thực hành thiền giản dị như chú tâm vào hơi thở vào hơi thở ra cùng nhận biết cảm giác xuất hiện, gọi là Thiền quán.

Ngoài Thiền quán còn có Thiền Chỉ không chú tâm vào một đối tượng nào cả mà chỉ để tâm trở về với trạng thái buông xả, mở rộng tự nhiên , thấy biết mọi thứ mà không chú tâm vào thứ gì cả.

Thiền  Hoạt Động: là chú tâm trong lúc hoạt động, như thiền hành là thiền trong lúc đi bộ, hoặc chú tâm vào những động tác chân tay,  phối hợp nhịp nhàng với hơi thở, như trong Thái Cực Quyền hay Khí Công.  Nhiều bác sĩ hay nhân viên chăm sóc sức khỏe khuyến khích những bệnh nhân có các vấn đề khó khăn về thể chất hay tâm thần nên thực hành Thiền để chữa trị các chứng bệnh như đau nhức thân thể, tay chân, các chứng lo âu, trầm cảm hay bị căng thẳng tinh thần, bị cao huyết áp ..

Nhiều khoa học gia Tây Phương và nhiều Thiền Sư thượng thặng của Tây Tạng đã gặp nhau mỗi hai năm một lần ở Dharamsala ở Ấn Độ,  để nghiên cứu những hoạt động trong não bộ của những Thiền Sư  Tây Tạng và những người  thực hành Thiền  tại Hoa Kỳ. Họ  đã đi đến kết luận là Thiền giúp cho các vùng liên hệ đến cảm xúc an vui, cảm thông, tình thương ở vỏ não phía trán  bên trái  gia tăng  và giảm thiểu các cảm xúc tiêu cực như buồn rầu, giận hờn,  lo âu ở vỏ não  phía trán bên phải .

Thiền cũng giúp hệ thống miễn nhiễm  gia tăng hoạt động và kháng thể chống bệnh gia tăng  lên đến 50% . Bác sĩ Antonio Damasio thuộc Viện Đại Học Iowa nghiên cứu về não bộ và nhận thức  cho biết Thiền cũng như những hoạt động như đánh đàn, tập luyện, vận động  thể lực giúp cho bộ não thay đổi cấu trúc và  gia tăng khả năng nhận thức.

Giáo sư Richard Davidson thuộc viện Đại Học Wisconsine đã mời các Thiền Sư thuộc Tông phái Tây Tạng đã thiền trên 10,000 giờ để nghiên cứu những gì xảy ra trong não bộ khi những vị này thiền từ bi quán . Qua những những điện não đồ , người ta thấy trong não bộ của  những vị Thiền sư Tây Tạng, những làn sóng não bộ GAMMA gia tăng,  biểu lộ trạng thái hòa hợp tốt đẹp rất cao  khi thiền Từ Bi Quán. Kết quả này rất quan trọng  chưa hề được trình bày trong các tài liệu y khoa, điều này có thể đem lại nhiều lợi ích trong sự huấn luyện phát triển về nhận thức.

Năm 2005 các nhà nghiên cứu  Viện Đại Học Yale, Harvard, M.I.T.  cũng cho biết Thiền làm gia tăng độ dày của vỏ não (chất xám) nơi vùng của cảm giác nhận thức và tiến trình cảm xúc. Đây là điều rất đặc biệt vì người lớn tuổi thì vỏ não sẽ mỏng dần đi, do đó thực hành Thiền có thể làm cho vỏ não không những bớt bị mỏng đi khi lớn tuổi mà  còn giúp gia tăng độ dày. Những loại  Thiền thuộc các tông phái khác hay Yoga , Tai Chi hay Thái Cực Quyền , vận động thể lực.. đều đưa đến kết quả giúp tăng độ dày của chất xám, vỏ não.

Bác sĩ Daniel G. Amen là một chuyên gia thần kinh học nổi tiếng tại  HK trong cuốn "Làm Cho Bộ Não Tốt Đẹp Hơn"  đã nói lên giá trị của âm nhạc, Thiền và đời sống tâm linh. Ông nhấn mạnh, ca hát làm cho bộ não tốt hơn. Một người đang ca hát là một người đang bày tỏ niềm vui, cảm xúc sẽ thay đổi theo tiếng hát, làm tăng sự hạnh phúc  và trí nhớ, giúp cho tinh thần thoải mái, gia tăng sức khỏe,  đời sống tươi trẻ hơn.

Ông Don Campbell, người sáng lập Viện Âm Nhạc, Sức Khỏe và Giáo Dục  cho biết chỉ cần phát ra âm thanh theo điệu nhạc năm phút một ngày sẽ rất tốt cho  sức khỏe. Nếu hát với sự chú tâm vào lời hát sẽ làm cho não bộ linh hoạt, sống động hơn,  cùng với khả năng an trú trong giờ phút hiện tại.  Điều này rất phù hợp với những lời tụng kinh có nhiều âm điệu của Chư Tăng Tây Tạng, đã  giúp gia tăng trạng thái buông thư,  tạo nguồn an vui sâu thẳm, kỳ diệu  nơi Tâm.

Thiền  hay yoga hay  bất cứ một phương pháp nào mà ngồi yên một chổ nhiều quá thì cũng không tốt vì cơ thể sẽ yếu dần đi,  vì vậy cần vận động thể lực để đem nhiều dưỡng khí vào cơ thể  là việc cần thiết giúp ta được khỏe mạnh về thể chất, phát triển trí nhớ, quyết định đúng và an vui tinh thần.

Khí công là phương pháp hít thở đúng cách, thở sâu để đem nhiều dưỡng khí vào cơ thể . Phổi cấu tạo bởi nhiều phế nang, bình  thường chúng ta thở nhẹ, chỉ dùng một phần nhỏ  dung tích của phế nang, ca sĩ hay những lực sĩ tập luyện  nhiều,  thở sâu,  đem vào phổi nhiều không khí, hơi dài  và mạnh.

Khí Công Tâm Pháp là phối hợp của Thiền Tĩnh Lặng và Thiền Hoạt Động, tức là chú tâm vào các động tác và hơi thở khi tập luyện , đưa đến kết quả  tốt đẹp hơn bội phần, kết hợp giữa Thiền và Khí công đưa tới sự an vui kỳ diệu. Nói  đến chữ " kỳ diệu"  là nói đến  niềm hạnh phúc sâu thẳm,  linh động và tích cực nơi Tâm và não bộ.

Khí Công Thiếu Lâm và các Tư Thế Yoga  giúp tăng sức mạnh và sự dẻo dai của các bắp thịt, gân, xương  cùng sự kết hợp các chức năng hoạt động   trong cơ thể. Dưỡng Sinh Tâm Pháp  là  các thế giúp vận động chân tay hòa hợp cùng với tiếng nhạc niệm trầm bổng đưa tới sự hòa điệu Thân Tâm Nhất Như,  đem tới  niềm an vui sâu thẳm và bình lặng.

Tâm và bộ não là hai thứ bất khả phân, muốn có an vui, thương yêu, hạnh phúc thì phải có một bộ não tốt. Bác sĩ Daniel G Amen khuyên,  để có một bộ não tốt và sống  vui, hạnh phúc chúng ta nên thực hành  Thiền, tập Khí Công hay Yoga vận động thể lực hằng ngày,  ngủ đầy đủ, chống lão hóa qua dinh dưỡng , sinh tố, vận động não, nghe hay chơi nhạc và  quan tâm đời sống tâm linh ..

Tóm lại muốn phát triển khả năng nhận thức, giải trừ căng thẳng, thoải mái trong hoàn cảnh khó khăn, gia tăng  sức khỏe,  đi sâu vào hạnh phúc "kỳ diệu"  thì nên thực hành Thiền và  tập luyện Khí Công & Yoga.